امیر محمد حاجی یوسفی؛ مریم جنیدی
چکیده
باوجودِ سلطه گفتمان ضد تروریسم و توجیه حمله امریکا به افغانستان و عراق پس از 11سپتامبر2001، تروریسم تکفیری به یکی از بزرگترین معضلات خاورمیانه بدل گشت و دولتها و جوامع مختلف را درگیر خود ساخت. پرسش اصلی مقاله این است که چگونه گفتمان مبارزه با تروریسمِ برآمده از فاجعه یازده سپتامبر موجب ظهور و صعود گروههای تکفیری جدید همچون داعش ...
بیشتر
باوجودِ سلطه گفتمان ضد تروریسم و توجیه حمله امریکا به افغانستان و عراق پس از 11سپتامبر2001، تروریسم تکفیری به یکی از بزرگترین معضلات خاورمیانه بدل گشت و دولتها و جوامع مختلف را درگیر خود ساخت. پرسش اصلی مقاله این است که چگونه گفتمان مبارزه با تروریسمِ برآمده از فاجعه یازده سپتامبر موجب ظهور و صعود گروههای تکفیری جدید همچون داعش شد. فرضیه ما این است که گفتمان مبارزه با تروریسم، تهدیدی از تروریستها و مسلمانان خلق کرد و تحت تأثیر فضای بینالاذهانیِ ایجاد شده از این گفتمان، بسیاری از مسلمانان مطرود، از این فضا به افراطگرایی جذب شدند و تعریفی که از خود و هویت خود ارائه کردند در واقع، بازتابی از تعریف «دیگری» از آنها بود. برای پاسخ به سؤال مقاله با بهرهگیری از رابطه تحلیل انتقادی گفتمان با تئوری هژمونی، گفتمان رسانهای مکتوب ایالات متحده، با تمرکز بر مطالعه متون مجله سیاست خارجی در فاصله زمانی 2001 تا 2004، یعنی تأسیس اولیه داعش به عنوان شاخه القاعده در عراق را بررسی میکنیم. نوآوری مقاله بررسی عوامل هویتآفرین گفتمان مبارزه با تروریسم با هویتیابی داعش از منظر فضای بینالاذهانی و سوبژکتیویته و معنا است.